Przejdź do zawartości

Jens Otto Krag

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jens Otto Krag
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 września 1914
Randers

Data i miejsce śmierci

22 czerwca 1978
Skiveren

Premier Danii
Okres

od 3 września 1962
do 2 lutego 1968

Przynależność polityczna

Socialdemokraterne

Poprzednik

Viggo Kampmann

Następca

Hilmar Baunsgaard

Premier Danii
Okres

od 11 października 1971
do 5 października 1972

Przynależność polityczna

Socialdemokraterne

Poprzednik

Hilmar Baunsgaard

Następca

Anker Jørgensen

Grób Jensa Otto Kraga w Kopenhadze

Jens Otto Krag (ur. 15 września 1914 w Randers, zm. 22 czerwca 1978 w Skiveren) – duński polityk, działacz Socialdemokraterne i jej lider w latach 1962–1972, poseł do Folketingetu, minister, od 1962 do 1968 oraz od 1971 do 1972 premier Danii.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Młodość i wykształcenie

[edytuj | edytuj kod]

Jens Otto Krag urodził się 15 września 1914. Był synem sprzedawcy tytoniu[1][2] Andersa Madsena Kraga (1872–1934) i Astrid Birgitte Markussen (1885–1954)[3]. W 1933 rozpoczął studia ekonomiczne na Uniwersytecie Kopenhaskim, które skończył w 1940 (z dyplomem candidatus rerum politicarum)[1][2]. Pracował w Vareforsyningsdirektoratet, państwowej dyrekcji do spraw zaopatrzenia[2].

Kariera polityczna

[edytuj | edytuj kod]

Już od czasów nastoletnich angażował się w politykę[1]. Na początku lat 30. wstąpił do Danmarks Socialdemokratiske Ungdom, młodzieżowej organizacji Socialdemokraterne[4][5]. Jego kariera polityczna rozpoczęła się w 1944, kiedy mianowano go sekretarzem komitetu partyjnego ds. programu partii[1]. Brał aktywny udział w opracowaniu przyjętego w następnym roku dokumentu programowego Fremtidens Danmark[2]. W 1947 został po raz pierwszy członkiem parlamentu[1], w którym zasiadał do 1973[6].

Od 13 listopada 1947 do 16 września 1950 pełnił funkcję ministra handlu[7], a następnie był doradcą gospodarczym w ambasadzie Danii w Stanach Zjednoczonych[2]. Od 30 września do 1 listopada 1953 był ministrem bez teki, a od 1 listopada 1953 zajmował stanowisko ministra pracy[8], kończąc urzędowanie 28 maja 1957[9]. Następnie do 8 października 1958 był ministrem do spraw współpracy gospodarczej z zagranicą, po czym objął stanowisko ministra spraw zagranicznych[10]. Funkcję tę pełnił także w pierwszym[11] i drugim[12] rządzie Vigga Kampmanna (do 3 września 1962)[12].

W 1962 został nowym przewodniczącym Socialdemokraterne, partią tą kierował do 1972[1][13]. 3 września 1962 objął urząd premiera Danii. Jego pierwsza kadencja zakończyła się 26 września 1964[14], a druga 2 lutego 1968[15] w wyniku rezygnacji złożonej 24 stycznia tegoż roku[16][17]. Podczas drugiej kadencji (od 28 listopada 1966 do 1 października 1967) pełnił jednocześnie funkcję ministra spraw zagranicznych[15].

W latach 1968–1971 jego ugrupowanie pozostawało w opozycji, Jens Otto Krag działał na rzecz przystąpienia Danii do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej[2]. W 1971 pełnił funkcję przewodniczącego Rady Nordyckiej[18][19]. 11 października 1971 ponownie został premierem Danii, którym był do 5 października 1972[20]. Podał się dość niespodziewanie do dymisji wkrótce po udanym referendum akcesyjnym, w którym Duńczycy opowiedzieli się za przystąpieniem do EWG. Na swojego następcę wskazał Ankera Jørgensena[2].

Dalsza działalność

[edytuj | edytuj kod]

Po zakończeniu kadencji premiera odszedł z polityki, po czym był wykładowcą Uniwersytetu w Aarhus. W latach 1974–1975 kierował przedstawicielstwem Komisji Europejskiej w USA[2], a następnie wrócił do Danii, gdzie redagował gazetę[4].

Zmarł 22 czerwca 1978 na zawał serca, którego doznał w swoim domu letniskowym niedługo po przybyciu na osiemnaste urodziny syna[21]. Został pochowany na Vestre Kirkegård w Kopenhadze[22][23].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Był dwukrotnie żonaty. Pierwszy związek małżeński zawarł 26 maja 1950 we Frederiksbergu ze szwedzką aktorką Birgit Tengroth (1915–1983), z którą rozwiódł się w 1952. 31 lipca 1959 we francuskim Roquebrune-Cap-Martin poślubił duńską aktorkę Helle Virkner (1925–2009), z którą rozwiódł się w 1973[3]. Z drugą żoną miał dwoje dzieci: syna Jensa Christiana (ur. 1960) i córkę Astrid Helene (ur. 1962)[24][25]. Był ateistą[26].

Wyróżnienia i upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

W 1966 otrzymał Nagrodę Karola Wielkiego[5][27][28][29][30], a w 1973 otrzymał Robert-Schuman-Preis[5].

W serialu Lepsze czasy w rolę Jensa Otto Kraga wcielił się Lars Mikkelsen[31][32].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
 Wykaz literatury uzupełniającej: Jens Otto Krag.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f Pedersen 1995 ↓, s. 254.
  2. a b c d e f g h Jens Otto Krag. denstoredanske.lex.dk. [dostęp 2020-09-23]. (duń.).
  3. a b J.O. Krag. biografiskleksikon.lex.dk. [dostęp 2020-09-23]. (duń.).
  4. a b Jens Otto Krag, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2014-04-18] (ang.).
  5. a b c Docherty i Lamb 2006 ↓, s. 196.
  6. Krag, Jens Otto. bundesarchiv.de. [dostęp 2020-09-23]. (niem.).
  7. Regeringen Hans Hedtoft I. stm.dk. [dostęp 2014-04-18]. (duń.).
  8. Regeringen Hans Hedtoft III. stm.dk. [dostęp 2014-04-18]. (duń.).
  9. Regeringen H.C. Hansen I. stm.dk. [dostęp 2014-04-18]. (duń.).
  10. Regeringen H.C. Hansen II. stm.dk. [dostęp 2014-04-18]. (duń.).
  11. Regeringen Viggo Kampmann I. stm.dk. [dostęp 2014-04-18]. (duń.).
  12. a b Regeringen Viggo Kampmann II. stm.dk. [dostęp 2014-04-18]. (duń.).
  13. Formænd og statsministre. socialdemokraterne.dk. [dostęp 2015-05-06]. (duń.).
  14. Regeringen Jens Otto Krag I. stm.dk. [dostęp 2014-04-18]. (duń.).
  15. a b Regeringen Jens Otto Krag II. stm.dk. [dostęp 2014-04-18]. (duń.).
  16. Danish Premier Submits His Resignation To King. „The News and Courier”, s. 7D, 1968-01-25. (ang.). 
  17. Krag Quits as Danish Premier After Party’s Defeat. nytimes.com, 1968-01-24. [dostęp 2014-04-18]. (ang.).
  18. Rulers: International organizations A-N: Nordic Council. rulers.org. [dostęp 2014-06-23]. (ang.).
  19. Past Presidents of the Nordic Council. norden.org. [dostęp 2014-06-23]. (ang.).
  20. Regeringen Jens Otto Krag III. stm.dk. [dostęp 2014-04-18]. (duń.).
  21. Jens Krag, Former Danish Premier Led Country Into European Economic Community. „Toledo Blade”, s. 24, 1978-06-23. (ang.). 
  22. Erik Skytte: Jens Otto Krag (1914–1978). findagrave.com, 2006-07-15. [dostęp 2014-04-18]. (ang.).
  23. Jens Otto Krag. gravsted.dk. [dostęp 2015-08-06]. (duń.).
  24. Viben Bech: Helle Virkner (1925–2009). kvinfo.dk. [dostęp 2014-04-18]. (duń.).
  25. Helle Kastholm Hansen: Søsser Krag er død. ekstrabladet.dk, 2014-07-10. [dostęp 2018-03-30]. (duń.).
  26. Jørgen Steens: Grundtvig i knibe: Ny religiøsitet truer frisind. kristeligt-dagblad.dk, 2010-10-26. [dostęp 2017-10-26]. (duń.).
  27. Pedersen 1995 ↓, s. 258.
  28. Charlemagne Prize Goes To Danish Chief. „Toledo Blade”, s. 20, 1966-05-20. [dostęp 2020-09-23]. (ang.). 
  29. Charlemagne Prize: Earlier Declarations. aachen.de. [dostęp 2014-06-23]. (ang.).
  30. Charlemagne Prize Laureate 1966 Jens Otto Krag. karlspreis.de. [dostęp 2015-01-06]. (ang.).
  31. Lepsze czasy w bazie IMDb (ang.). [dostęp 2015-01-06].
  32. Lars Mikkelsen. dfi.dk. [dostęp 2015-08-07]. (duń.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]